کپی رایت 95-97 حامی دادگستر ساعد.
تمامی حقوق محفوظ است.

9:00 - 18:00

ساعات کاری : شنبه تا چهارشنبه

26712426

تماس برای مشاوره رایگان

Generic selectors
Exact matches only
Search in title
Search in content
Post Type Selectors
فهرست
 

دیه

خانه > دیه

دیه در لغت به معنای خون بها است و از ریشه ( و د ی ) به معنی رد کردن است.در فقه به عنوان مالی است که بدل از نفس یا عضو در جرایم علیه تمامیت جسمانی اشخاص، به اولیای دم یا مجنی علیه پرداخت می شود.

 

دیه | دیه جرایم غیر عمد | دیه قتل | دیه اعضای بدن | مطالبه دیه | دیه کامل | دیه پا

دیه در ماده ۱۷ قانون مجازات اسلامی تعریف شده است و مقنن دیه را مجازات محسوب نموده است، با وجود اینکه مجازات محسوب می شود اما یک دین و حق مالی برای اولیای دم و بر ذمه جانی است. لذا با فوت محکوم علیه دیه از اموال متوفی باید استیفا گردد و امکان اقامه دعوای اعسار از سوی محکوم علیه نیز وجود دارد.

 

دیه جرایم غیر عمد

 در جنایت غیرعمدی(شبه عمد و خطای محض) یا در جرایم عمدی که امکان قصاص وجود ندارد مجازات اصلی محسوب می شود، اما در جنایت عمدی که امکان قصاص وجود دارد، ولی بنا به دلایلی از جمله توافق طرفین به خون بها تبدیل می شود مجازات بدلی و جایگزین محسوب می شود.

 

سوالی که مطرح می شود این است : آیا چنانچه اولیای دم یا مجنی علیه در قصاص نفس یا قصاص عضو درخواست خون بها داشته باشند آیا با این وجود رضایت جانی لازم است یا صرف درخواست اولیای دم یا مجنی علیه جهت جایگزین خون بها به جای قصاص کافی است؟ با توجه به ماده ۳۵۹ قانون مجازات اسلامی، اگر ولی دم یا مجنی علیه خواهان خون بها باشند نیاز به مصالحه با مرتکب و رضایت او دارد.

 

دیه قتل

در مورد دیه قتل ماده ۵۴۹ مقرر می دارد: موارد خون بها کامل همان است که در مقررات شرع تعیین شده است و میزان آن در ابتدای هر سال توسط رییس قوه قضاییه به تفصیل بر اساس نظر مقام رهبری تعیین و اعلام می شود.

 

دیه | دیه جرایم غیر عمد | دیه قتل | دیه اعضای بدن | مطالبه دیه | دیه کامل | دیه پا

دیه اعضای بدن ، جنایات مادون نفس 

در مورد جنایات مادون نفس می توان به عنوان نمونه چند اصل کلی اشاره کرد :

اعضای فرد دیه کامل دارند – دیه هر یک اعضای زوج نصف دیه کامل است – مجموع دیه اعضای ده تایی معادل تقاص کامل است – فلج کردن عضو دارای تفاص معین، دو سوم دیه آن عضو و از بین بردن عضو فلج، یک سوم تقاص همان عضو را دارد – از بین بردن اعضای مصنوعی، تنها موجب ضمان مالی است – پیوند خوردن عضو پس از جنایت تاثیری در دیه ندارد.

 

دیه | دیه جرایم غیر عمد | دیه قتل | دیه اعضای بدن | مطالبه دیه | دیه کامل | دیه پا

ما هموراه در کنار شما هستیم موسسه حقوقی حامی دادگستر ساعد

اقسام دیه ، ارش ، مقدر

در اقسام، چنانچه بر جرح یا صدمه ای تقاصی تعیین شده باشد به چنین تقاصی  دیه مقدر گویند و چنانچه تقاص جرح یا صدمه ای تعیین نشده باشد  تعیین آن به عهده قاضی گذاشته شده باشد به آن ارش گویند که تعیین ارش به عهده دادگاه با جلب نظر کارشناس دانسته شده است، که با توجه به نوع و کیفیت جنایت و تاثیر آن بر سلامت مجنی علیه میزان خسارت وارده تعیین می شود.

 

در مورد پرداخت کنندگان و دریافت کنندگان دیه:

پرداخت کنندگان حسب مورد میتواند مرتکب جرم، عاقله ( خویشان یا عصبه)، بیت المال و یا اشخاص حقوقی باشند.

عاقله عبارت است از پدر، پسر و بستگان ذکور نسبی پدر و مادری یا پدری به ترتیب طبقات ارث و همه کسانی که در زمان فوت می توانند ارث ییرند به صورت مساوی مکلف به پرداخت تقاص می باشند. زنان و نیز مردانی که از طریق مادر با مرتکب خویشاوند هستند جزو طبقات عاقله که مسئولیت پرداخت  را بر عهده دارند نمی باشند و افرادی که تمکن مالی ندارند از شمول عاقله خارج اند.

صغار و مجانین و دارندگان نسب نامشروع از مسؤلیت پرداخت تقاص به عنوان عاقله در قبال جنایات خطایی دیگر معاف هستند.

 

در مورد پرداخت بیت المال به عنوان نمونه :

در صورت قتل بر اثر ازدحام یا عدم تمکن خواهان قصاص نسبت به پرداخت فاضل تقاص یا سهم دیگر صاحبان حق قصاص در مواردی که جنایت، نظم و امنیت عمومی را بر هم زند یا احساسات عمومی را جریحه دار کند.

در پرداخت تقاص توسط اشخاص حقوقی چنانچه احراز رابطه علیت بین رفتار شخص حقوقی و جنایت انجام گرفته، امکان مطالبه دیه از شخص حقوقی وجود دارد.

 

 

دریافت کنندگان تقاص نیز حسب مورد میتوانند: مجنی علیه، ورثه مقتول ، بیت المال و یا جهات برّ و احسان باشد.

در مورد نحوه اقساط پرداخت دیه 

در خطای محض ظرف هر سال یک سوم خون بها و در شبه عمد ظرف هر سال نصف خون بها می باشد.

پرداخت اقساط فوق بر مبنای قیمت زمان پرداخت محاسبه می شود مگر آن که بر یک مبلغ قطعی توافق شده باشد.

 

مهلت پرداخت دیه

با لحاظ ماده ۴۸۸ فانون مجازات اسلامی شروع موعد یک ، دو و سه ساله از زمان وقوع قتل خواهد بود که به نظر می رسد پرداخت ارش نیز مهلت داشته باشد یعنی در صورت عمد ، شبه عمد و خطای محض همانند دیه خواهد بود. اگر قاتل در شبه عمد در مدت معین قادر به پرداخت نباشد، به او مهلت مناسب داده می شود.

در صورتی که در مورد این مطلب هرگونه سوالی دارید ، وکلای موسسه حقوقی حامی دادگستر ساعد ، آماده ی پاسخگویی به شما هستند ، لطفا با ما تماس بگیرید.

در کمترین زمان پاسخگو شما هستیم موسسه حقوقی حامی دادگستر ساعد

آیا نیاز به کمک دارید؟

Call Now Buttonتماس با ما